Menopauza-kluczowe informacje i wskazówki dla kobiet
Czym jest menopauza?
Menopauza to ważny etap w życiu kobiety, który wiąże się ze znacznymi zmianami fizycznymi i psychicznymi, a często także wyzwaniami. Przygotowanie się z wyprzedzeniem może sprawić, że przejście będzie płynnym i wnikliwym doświadczeniem. W ajurwedzie menopauza jest określana jako Rajonivrutti (zaprzestanie miesiączki). Medycznie menopauzę diagnozuje się, gdy kobieta przestaje miesiączkować przez 12 miesięcy. U większości kobiet proces ten występuje w wieku 45-55 lat.
Co dzieje się w okresie menopauzy?
Bliżej menopauzy kobiety zazwyczaj doświadczają nieregularnych cykli i zmian w ilości krwi menstruacyjnej. Estrogen i progesteron, hormony płodności, zmniejszają się, a jajniki ostatecznie przestają produkować komórki jajowe. Ostatecznie prowadzi to do fizjologicznego zatrzymania miesiączki. W miesiącach lub latach poprzedzających menopauzę (faza zwana perimenopauzą) większość kobiet doświadcza jednego lub więcej z następujących objawów:
- Nieregularne miesiączki lub obfite krwawienia
- Suchość pochwy i obniżone libido
- Wahania nastroju, drażliwość, depresja
- Uderzenia gorąca, nocne poty i dreszcze
- Rozproszone myśli, słaba pamięć, trudności z koncentracją
- Zatrzymanie płynów
- Bóle głowy lub migreny
- Bezsenność, lęk, kołatanie serca
- Powolny metabolizm i przyrost masy ciała
- Sucha skóra i paznokcie, przerzedzenie włosów
- Utrata pełności piersi
- Zwiększona częstotliwość oddawania moczu lub nietrzymanie moczu
- Bóle mięśni i stawów lub stany zapalne
- Zmniejszona gęstość kości
Jak ajurweda postrzega menopauzę?
W przeciwieństwie do medycyny zachodniej, która postrzega menopauzę negatywnie, wiążąc ją ze starzeniem się i utratą witalności seksualnej, ajurweda postrzega ją jako część naturalnego cyklu życia; okres przejściowy, w którym zachodzą naturalne zmiany metaboliczne. Jest to bardzo ważny czas w życiu kobiety, wymagający szczególnej troski o zdrowie i dobre samopoczucie we wszystkich aspektach – fizycznym, psychicznym, emocjonalnym, seksualnym i duchowym.
Zbliżając się do menopauzy, niewłaściwe wybory dotyczące stylu życia wzmocnią wzrost doszy Vata, który naturalnie występuje w tym czasie. Zwiększona Vata jest odpowiedzialna za manifestowanie nadmiernie suchych, szorstkich, gorących/zimnych cech w ciele, a także procesów degeneracyjnych. Prowadzi to do zmniejszenia elastyczności tkanek ciała, szczególnie skóry i mięśni. Po około 50 roku życia kobieta będzie musiała również zmierzyć się ze spadkiem hormonów płciowych, uważanych za „soki”, które utrzymują nasze ciało młode i odżywione.
Jak dbać o siebie w okresie menopauzy.
Na szczęście dzięki ajurwedzie negatywne skutki menopauzy można bardzo dobrze kontrolować. Objawom można zapobiegać lub można je znacznie ograniczyć, a dostępne są bardzo skuteczne środki zaradcze, które leczą podstawowe przyczyny negatywnych skutków ubocznych występujących w okresie menopauzy.
W tym okresie Twoim głównym celem powinno być przywrócenie równowagi doszy Vata i Pitta, poprawa trawienia (Agni) i usunięcie toksyn (Ama) z organizmu. Po przejściu menopauzy (etap zwany postmenopauzą) wkroczysz w „wiek Vata” w swoim życiu. Oznacza to, że niezależnie od Twojej naturalnej konstytucji, ta dosza (Vata) łatwo straci równowagę i spowoduje problemy, takie jak zapalenie stawów, osteoporoza i inne choroby zwyrodnieniowe.
Najlepsze wskazówki na menopauzę.
Oto kilka wskazówek, które pomogą Ci złagodzić wiele objawów menopauzy:
1. Codzienna rutyna
Ustal codzienną rutynę, która jest wspierająca i zrównoważona. Trzymaj się regularnych pór posiłków i stałego harmonogramu chodzenia spać, który zapewni Ci wystarczającą ilość snu. Zalecamy chodzenie spać najpóźniej o 22:30 i wstawanie wraz ze słońcem około 06:00 rano. Oczywiście godziny te różnią się w zależności od tego, gdzie na świecie się znajdujesz i pory roku, ale rozumiesz, o co chodzi…!
Rytm i regularność bardzo pomagają utrzymać doszę Vata pod kontrolą, a to jest niezwykle ważne.
Słuchaj swojego ciała i zawsze zapewnij sobie dużo odpoczynku w ciągu dnia. Wygospodaruj czas na relaks, medytację, jogę nidrę lub uważność w ciągu dnia. Zalecamy również praktykowanie chłodzącej pranajamy, takiej jak Nadi shodhana (naprzemienne oddychanie nozdrzami). Wszystko to pomoże zrównoważyć układ nerwowy przywspółczulny, schłodzić ciało i zmniejszyć uderzenia gorąca.
2. Równoważenie Vata
Podczas menopauzy należy jeść dużo ciepłego, świeżego, pożywnego, ale łatwego do strawienia jedzenia, które nie jest nadmiernie wysuszające, rozgrzewające ani ostre (pikantne). I chociaż zaleca się włączenie do diety większej ilości warzyw, wybieraj te, które nie zwiększają Vata.
Unikaj przetworzonej i konserwowanej żywności i ogranicz spożycie suchej, zimnej, mrożonej, fermentowanej lub podgrzewanej żywności, rafinowanego cukru i czerwonego mięsa do absolutnego minimum.
Ponadto ogranicz kawę i alkohol tak bardzo, jak to możliwe, ponieważ oba te produkty zwiększają Vata ze względu na ich wysuszającą i pobudzającą naturę. Od czasu do czasu lampka wina jest w porządku, a zamiast kawy zalecamy rozpoczęcie eksploracji świata herbat ziołowych – będziesz zdumiona, jak niesamowicie smakują niektóre z nich.
Delektuj się słodkim smakiem pełnych ziaren, warzyw korzeniowych i dojrzałych owoców. Ciesz się czerwonym ryżem, fasolą mung, kitchari i spożywaj wysokiej jakości tłuszcze (z ghee, awokado, orzechów, konopi).
Gotuj z przyprawami wspomagającymi trawienie, takimi jak imbir, kminek, koper włoski, kolendra, szafran i kurkuma. Możesz również włączyć produkty bogate w naturalne fitoestrogeny, takie jak soja, soczewica, siemię lniane, nasiona sezamu lub kozieradka.
Podczas posiłków stwórz spokojną atmosferę, skoncentruj się na jedzeniu i dokładnie przeżuwaj.
Jedz tylko wtedy, gdy jesteś głodna i staraj się zjeść główny posiłek w południe, gdy trawienie jest najsilniejsze. Kolacja powinna być lekka i zjedzona najpóźniej do 19:00.
3. Czas na pielęgnację
Dbałość o siebie jest kluczowa w okresie menopauzy, dlatego poświęć czas na pielęgnację ciała. Codziennie stosuj olejek do masażu całego ciała. Warto też aplikować okłady z ciepłego oleju na skórę głowy. To wzmocni tkanki i przywróci ich młodzieńczą witalność.
Zachęcamy również do szukania zabiegów ajurwedyjskich, takich jak Abhyanga (masaż ciała olejem), Shirodhara (lekki masaż głowy z olejem), czy oczyszczania ajurwedyjskiego. Wiele kobiet odnajduje równowagę i uzdrowienie poprzez te terapie.
Dodatkowo możesz zacząć stosować nawilżające oleje, takie jak olej z sezamu, konopi lub z pestek winogron, aby przywrócić elastyczność skórze i wzmocnić krążenie. Warto zainwestować w poduszkę na ból szyi i dobry dyfuzor do olejków eteryczbnych, aby wypełnić swoje otoczenie kojącymi zapachami.
4. Medytacja i relaksacja
Pamiętaj, aby w ciągu dnia znaleźć czas na medytację. Pomaga to zredukować stres, równoważyć emocje i zwiększać spokój. Również praktyki oddechowe mogą mieć niesamowity wpływ na twoje samopoczucie.
Wskazówki dotyczące medytacji:
- Ustal czas: spróbuj wyznaczyć 10-20 minut na medytację każdego dnia.
- Stwórz spokojne otoczenie: wybierz ciche miejsce, gdzie nie będzi Ci nikt przeszkadzał. Wygodnie usiądź lub połóż się.
- Skup się na oddechu: skieruj uwagę na naturalny rytm swojego oddechu. Pozwól, aby twoje myśli przepływały, nie oceniaj ich ani nie przywiązuj się do nich.
Praktyki te poprawiają jakość snu, a także zmniejszają problemy ze stresem i drażliwością. Medytacja przyczyni się również do zmniejszenia ilości uderzeń gorąca i spadku libido.
5. Aktywność fizyczna
Dobrze zbilansowane programy ćwiczeń są niezwykle korzystne, a powinny obejmować elementy, które wspierają pracę mięśni, stawów i elastyczność.
Zaleca się regularną, umiarkowaną intensywność ćwiczeń, takich jak joga, tai chi, pilates lub długie spacery.
Uważaj, aby nie ćwiczyć zbyt intensywnie ani za długo. Dbanie o serce jest bardzo ważne w okresie menopauzy, ponieważ choroby serca są największym zagrożeniem w tym czasie. Oprócz zachowania zdrowia poprzez ćwiczenia, sprawdź również, czy twoja dieta wspiera zdrowe serce.
6. Pogódź się z przeszłością
Pogodzenie się z przeszłością i zaakceptowanie teraźniejszości jest kluczowym elementem transformacji w okresie menopauzy. Pozytywne nastawienie oraz akceptacja są niezbędne, ponieważ nieprzetworzone emocje mogą nasilać objawy menopauzy, takie jak uderzenia gorąca, wahania nastroju i drażliwość. Poświęć czas na pogodzenie się z samą sobą i z wszystkimi, których spotkałaś na swojej drodze. Pamiętaj, że na tym etapie życia możesz potrzebować wprowadzić zmiany w swoich celach. Po zadbaniu o rodzinę nadszedł czas, aby skupić się bardziej na swoich indywidualnych potrzebach i zapewnić sobie opiekę, na którą zasługujesz. Zgromadziłaś wiele mądrości, którą warto dzielić się z innymi. Wspieranie innych i otrzymywanie ich uznania nie tylko zwiększy Twoją pewność siebie, ale również głęboko Cię odżywi.
7. Samomasaż
Jednym z najlepszych sposobów okazywania sobie miłości i troski jest praktykowanie samomasażu ciepłymi olejkami leczniczymi. Tego typu masaż nie tylko pielęgnuje skórę, ale także skutecznie uspokaja Vata, łagodzi uczucie niepokoju oraz przynosi ulgę w przypadku bolących stawów. Wmasowywanie olejku w stopy może szczególnie pomóc, jeśli cierpisz na bezsenność.
8. Stosuj zioła i suplementy
Wiele ziół może pomóc złagodzić negatywne objawy menopauzy. Przykładowo, ashwagandha uspokaja umysł i redukuje stres, natomiast shatavari, znana jako „kobiecy odmładzacz”, zwalcza gorąco i suchość, a także zwiększa libido. Warto rozważyć także inne zioła, takie jak rumianek, czerwona koniczyna, niepokalanek, szyszki chmielu, sok z aloesu, lukrecja oraz kurkuma.
Podsumowanie
Menopauza może być czasem trudnym dla wielu kobiet, ale odpowiednie podejście i techniki ajurwedyjskie mogą znacznie ułatwić ten okres. Przede wszystkim ważne jest, aby słuchać swojego ciała i wprowadzać zmiany w stylu życia, które pomogą w równoważeniu energii. Regularna rutyna, odpowiednia dieta, pielęgnacja ciała, praktyki medytacyjne i odpowiednia aktywność fizyczna są kluczem do dobrego przeżycia menopauzy.
Więcej wskazówek znajdziesz na naszej stronie www.wioskazdrowia.pl i www.lubinowe.pl
Pamiętaj, że artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie może zastąpić profesjonalnej porady lekarskiej.